دفتر فنی پایپینگ

دفتر فنی پایپینگ بخشی کلیدی در ساختار واحد پایپینگ در پروژه‌های صنعتی است که وظیفه طراحی، برنامه‌ریزی، مستندسازی و پشتیبانی فنی در زمینه سیستم‌های لوله‌کشی (پایپینگ) را بر عهده دارد.
Technical Office یا دفتر فنی، به‌عنوان پل ارتباطی میان تیم‌ طراحی، تیم اجرایی و واحد نظارت، عمل می‌کند و تضمین می‌کند که کلیه فرآیندها طبق استاندارد، و اسپک پروژه اجرا شوند.
در پست های قبل با ” پایپینگ و لوله کشی صنعتی ” ، آشنا شدیم. در این مقاله به یکی از اصلی ترین قسمتهای یک واحد پایپینگ در پروژه، یعنی دفتر فنی پایپینگ، می پردازیم.

آنچه در این مقاله می‌خوانید…

• جایگاه دفتر فنی در پایپینگ
• شرح وظایف دفتر فنی و کارشناسان دفتر فنی
• آشنایی با پرسنل دفتر فنی
• نرم افزارهای دفتر فنی پایپینگ

آشنایی با دفتر فنی، جایگاه و تفاوت دفتر فنی با طراحی و نظارت

برای اینکه یک پروژه پایپینگ به مرحله بازدهی برسد، اصولا واحدهای مجزایی تحت عناوین طراحی، اجرا و نظارت وجود دارند. چیزی که تحت نام دفترفنی پایپینگ شناخته می شود، واحدی در بخش اجرای پروژه است که معمولا بخاطر ارتباط تنگاتنگ با اجرای پایپینگ، در محل سایت پروژه مستقر است.

دفتر فنی پایپینگ وظیفه دارد اطلاعات و الزامات مورد نیاز برای ساخت را از طراح دریافت کند، به واحد اجرا اطلاعات صحیح و درست را منتقل کند و در آخر کار اجرا شده را به واحد نظارت، تحویل دهد.

در این راستا، وظایفی بر عهده دفتر فنی است که در زیر به آنها می پردازیم.

وظایف دفتر فنی پایپینگ

مهمترین وظایفی که برعهده تیم دفتر فنی پایپینگ است شامل موارد زیر می شود:

• تهیه و بررسی نقشه های پایپینگ
• محاسبات مهندسی
• تهیه مدارک و مستندات فنی
• مدیریت تغییرات طراحی
• هماهنگی با سایر واحدها
• کنترل و نظارت
• برنامه زمان‌بندی برای اجرای پروژه (time schedule)

1- تهیه و بررسی نقشه‌های پایپینگ

بررسی نقشه‌های P&ID (Piping and Instrumentation Diagram) و پلن
طراحی نقشه‌های ایزومتریک (Isometric) برای اجرای پایپینگ
بررسی و ترسیم نقشه‌های As-Built پس از اجرای پروژه

2- محاسبات مهندسی

محاسبات مربوط به سایزینگ لوله‌ها و تجهیزات ،محاسبات فشار و دما و انطباق تجهیزات و دستورالعمل ها طبق استانداردهای پروژه

3- تهیه مدارک و مستندات فنی

تهیه MTO (Material Take-Off): لیست مواد و مصالح مورد نیاز
تهیه Spec Sheets: تهیه مشخصات فنی برای تجهیزات و متریال
تدوین استانداردهای طراحی و اجرایی پایپینگ

4- مدیریت تغییرات طراحی

اعمال تغییرات احتمالی در نقشه‌ها و مستندات
بررسی تاثیر تغییرات بر هزینه، زمان‌بندی و اجرا

5- هماهنگی با سایر واحدها

هماهنگی با تیم‌های مکانیک، برق، ابزار دقیق و سیویل
رفع تداخلات (Clash Detection) با کمک نرم‌افزارهای مدل‌سازی سه‌بعدی
وهمچنین ارتباط بین طراح و اجرا برای رفع تداخلات و کلش ها

6- کنترل و نظارت اولیه بر کار اجرا

نظارت بر اجرای لوله کشی طبق نقشه‌ها و اسپک و استانداردها
انجام بازرسی‌های فنی برای اطمینان از کیفیت اجرای پایپینگ

7- تایم اسکجوئل پروژه

کنترل و تعیین برنامه زمانی برای اجرای پایپینگ مطابق با برنامه های تعیین شده کلی پروژه نیز از وظایف دفتر فنی پایپینگ است.

پرسنل و مشاغل مورد نیاز در تیم دفتر فنی پایپینگ

یک تیم کامل در دفتر فنی پایپینگ معمولا شامل پرسنل زیر است (البته بنا بر وسعت پروژه، تعداد این پرسنل ممکن است بیش از یک نفر باشد)

• رییس دفتر فنی
• کارشناس نقشه کشی- نقشه خوانی : برای تهیه آیزومتریک ها و ازبیلت ها
• کارشناس تست پکیج : برای جمع آوری مدارک تست خطوط لوله
• کارشناس کنترل کیفیت اجرای پایپینگ (QC پایپینگ) :برای اطمینان از اجرای صحیح فیتاپ لوله و فیتینگ
• کارشناس متریال (Material Man) : برای ارتباط بین انباردار و فورمن و فیترهای واحد اجرایی

نرم‌افزارهای مورد استفاده در دفتر فنی پایپینگ

نرم افزارهایی که استفاده فراونی در دفاتر فنی پایپینگ دارند دو دسته هستند. نرم افزارهای عمومی که شامل همان نرم افزارهای معمول کار روتین اداری است مانند اکسل، ورد و باقی نرم افزارهای آفیس. و همچنین نرم افزارهای تخصصی.
لیست نرم افزارهای تخصصی مورد استفاده در دفتر فنی پایپینگ:

• AutoCAD : طراحی سه‌بعدی پایپینگ و استخراج آیزو و ازبیلت
• PDMS: مدل‌سازی پایپینگ و بررسی پیشرفته تر برای نقشه ها و استخراج نقشه های ایزومتریک
• CAESAR II: تحلیل تنش لوله‌ها (بیشتر مورد استفاده در طراحی)
• Navisworks: بررسی تداخلات و هماهنگی میان واحدها (کاربرد کم در دفاتر فنی اجرایی)

سوالات متداول (FAQ)