انتخاب ولو (Valve) در صنعت پایپینگ و لوله کشی صنعتی یکی از مهمترین مسائل در مسیر خط لوله می باشد .
اهمیت این موضوع در حال حاضر با پیشرفت صنعت و انواع مختلف شیر آلات کارخانجات سازنده نیز افزایش یافته و ولوهای بسیار مختلفی همانطور که دیده شده است طراحی وساخته شود.در نتیجه انتخاب نوع ولو برای هدف مورد نظر ، احتیاج به مطالعات بیشتری دارد.

در نوشته های پیشین، از پایپینگ گفتیم (پایپینگ چیست؟) همچنین در مطالبی با متریال پایپینگ، استانداردهای پایپینگ و شیرآلات پایپینگ آشنا شدیم ….حال، در این مقاله کوتاه، خلاصه ای از مهمترین نکات برای انتخاب ولو را بررسی خواهیم کرد…

مهمترین پارامترهای کلیدی در انتخاب نوع ولو و شیرآلات پایپینگ

1 ) کاربری ولو : Functional Requiremens

ابتدا باید تعیین شود که ولو برای چه عملی می بایست به کار رود. زیرا هر دسته ولوها ، از نظرمناسب بودن برای کار مخصوصی بکار می روند.

اگر سرویس بازو بسته شدن کامل لازم باشد از ولوهای زیر ( Shut-Off Valve ) استفاده می کنیم:
انواع شات آف ولو :
الف) ولو دروازه ای یا کشویی Gate valve
ب) ولو سماوری Plug valve
ج) ولو توپی Ball valve

اگر برای تنظیم جریان سیال ولو لازم باشد، ولوهای مناسب (ولوهای کنترل جریان) به انواع زیر نیاز داریم:
الف) ولو ساچمه ای Globe valve
ب) ولو زاویه ای Angle valve
ج) ولو سوزنی Needle valve
د) ولو پروانه ای Butterfly valve
ه) ولو دیافراگمی Diaphragm valve

برای جلوگیری از برگشت سیال ولوهای مناسب عبارتند از:
– ولو یک طرفه Check valve

جهت تنظیم فشار سیال و ایمن نمودن مسیر از ولوهای ذیل استفاده می شود:
– ولو ایمنی valve Safety
– ولو تخلیه فشار Relief valve
– ولو فشار شکن Pressure valve

در مقاله های پیشین ، مطلب کاملی برای آشنایی با انواع ولوهای پایپینگ در وبسایت پارس اکتان قرار داده شده است : “” ولو و شیرآلات صنعتی در پایپینگ , انواع و ساختار “”

2) مشخصات سیال Fluid to be handle

اصولاً ولوها را می توان برای کنترل مواد مختلفی نظیر پودرها، مایعات غلیظ ، گازها، آب، مواد شیمیایی، نفت، بخار و غیره بکار برد و مشخصات سیال می تواند یکی از مهمترین موارد برای انتخاب نوع و جنس ولو باشد.

3) افت فشار سیستم Friction loss

چون افت فشار سیال برای هر ولو مختلف است در نتیجه افت فشار موجود در سیستم نیز برای انتخاب ولو لازم است.

4) شرایط کارکرد Operating Condition

شرایط فشار و درجه حرارت موجود،، انتخاب ولو را از نظر جنس و خوردگی (خوردگی داخلی متریال) بسیار محدود می‏ کند.
جداول استاندارد شده در هندبوک ها، برای فشار و درجه حرارت، انتخاب ولو را از این نظر آسان می کند.
در مطالب پیشین، هندبوک هایی برای انتخاب نوع ولو برای دانلود قرار داده شده است.

دانلود هندبوک زبان اصلی راهنمای انتخاب ولو های پایپینگ

5) جنس بدنه ولو Material

بدنه – میله – دیسک – و نشیمنگاه (Seat) ولو از اجناس مختلفی ساخته می شوند که هر کدام برای سرویس معینی مناسب است. فلزاتی که به طور معمول برای ساختمان ولو مصرف می شوند عبارتند از:
چدن – برنج – برنز – فولاد – مس – نیکل ، سرامیک و گرافیت….

6) اندازه ولو (Size)

سایز و اندازه ولو در انتخاب ولو بسیار مؤثر است مثلا اگر ولو بسیار بزرگی برای کنترل مایع لازم باشد ولو پروانه ای بر انواع فلکه ای یا ساچمه ای ترجیح داده می شود. بعلاوه جنس ولو نیز برای اندازه مختلف تغییر می کنند.